Monumenten

Op deze pagina vindt u een overzicht van de monumenten die u passeert tijdens Airborne Walking Event Grave 2019. Afhankelijk van de afstand die u wandelt passeert u een aantal monumenten. Welke monumenten u passeert zijn terug te vinden op de routebeschrijving.

• 1. De Kleine Elft

  De inwoners van Reek zijn na de luchtlandingen van 17 september bij Grave in afwachting  van de bevrijders. Op dinsdag 19 september 1944 verschijnt eindelijk een onafzienbare colonne van militaire voertuigen vanaf de Corridorweg op dit kruispunt. Uit de hele omgeving hebben inwoners zich verzameld bij het vroegere hotel De Kleine Elft. Ze juichen hun bevrijders toe. Die delen chocolade en sigaretten uit. De vijftienjarige Wim Boeijen is er ook bij.

  De Kleine Elft was vroeger een hotel op het kruispunt in Reek waar de geallieerden vanuit Zeeland kwamen aanrijden en afsloegen naar Grave. Op dinsdagmorgen 19 september had iedereen uit de omgeving zich daar verzameld om de bevrijders te zien. Een onafzienbare colonne militaire voertuigen, tanks en manschappen kwam er voorbij. De bevrijders deelden chocolade, witbrood en sigaretten uit.

  Toen de opmars stokte werd er in Reek volop ingekwartierd. Er werd uitgerust, verzorgd en opnieuw verzameld. Ook eind september werden er troepen in het dorp gelegerd die via vliegveld Keent waren aangevoerd. Zodoende leek het dorp wel een poos op een militaire basis, waar men wachtte op de definitieve doorstoot naar het noorden. Die liet uiteindelijk nog een half jaar op zich wachten.

• 2. Oude Maasdijk Reek, nabij nr.1
  Op 22 september 1944, de zesde dag van operatie Market Garden, is aan de linkerkant van de smalle weg op de Maasdijk in Reek, ongeveer tweehonderd meter vanaf deze gedenksteen richting Ravenstein, een zwaar beladen amfibievoertuig, tijdens het keren van de dijk gekanteld. Vijf militairen van de Somerset Light Infantry kwamen hierbij om het leven. Aanvankelijk zijn deze Britten begraven op het parochiekerkhof in Reek maar later herbegraven op het Canadese Oorlogskerkhof in Groesbeek.

• 3 en 4. Het vergeten vliegveld
  De planners van Operatie Market Garden zien helaas over het hoofd dat hier een bruikbaar vliegveld ligt. Nota bene vlakbij de opmarsroute naar Arnhem. Pas op 25 september 1944 landen hier de eerste geallieerde vliegtuigen. Een dag later wordt vanuit Engeland door de Amerikanen een gigantische hoeveelheid oorlogsmaterieel en personeel ingevlogen. Voor het slagen van Market Garden is dat jammer genoeg te laat.
  De geallieerden hadden de mogelijkheid om voor Operatie Market Garden een vliegveldje te gebruiken vlak bij de route naar Arnhem. Maar deze airstrip werd bij de planning over het hoofd gezien. Pas toen een Amerikaanse patrouille het op de eerste dag van Market Garden ontdekte, werd de machinerie in gang gezet om het ook daadwerkelijk te gaan gebruiken. Dat duurde nog enkele dagen. Op 26 september 1944 werden er via het kleine vliegveld versterkingen en voorraden aangevoerd. In korte tijd landden er 209 Skytrains met 900 manschappen en 380 ton vracht aan boord. Helaas was dit voor het welslagen van Market Garden te laat.
  Vervolgens was het vliegveld nog de inzet van touwtrekkerij tussen de Amerikanen en Britten. De laatsten trokken aan het langste eind en daardoor werd vliegveld Keent een basis voor gevechtsvliegtuigen onder de naam Airstrip B-82 Grave.

• 5. Vliegveld Keent
  Aan de Zuijdenhoutstraat in Keent, herinnert een kleine plaquette aan Airstrip B-82 Grave.
  Op 26 september 1944 werd hier met de grootste luchttrein ooit naar een frontlijn gedirigeerd, een gewaagde hoeveelheid oorlogsmaterieel in recordtijd door de Amerikanen ingevlogen voor “hells highway”. Voor  Britten en Canadezen bleef het tot het drassige einde van die herfst  “à hot spot”.
  AIRSTRIP B-82  GRAVE

• 6 Terrein luchtlandingen
  Een van de meest geslaagde militaire acties tijdens Operatie Market Garden is de snelle inname van de John S. Thompsonbrug. Luitenant John Thompson en zijn groep landen niet ver van de zuidelijke oprit. De rest van zijn compagnie is veel verder weg neergekomen.

• 7. John S. Thompsonbrug
  Thompson besluit om niet op hen te wachten en direct de brug te bestormen. Het verrassingselement is daardoor maximaal en hij krijgt de brug onbeschadigd in handen. Sinds 2004 draagt de brug zijn naam.
  De brug over de Maas in Grave was een belangrijk strategisch punt in de route van Operatie Market Garden. Het 504e Parachutisten Infanterie Regiment van de Amerikaanse 82e Luchtlandingsdivisie had de opdracht de brug onbeschadigd in handen te krijgen.
  De E-compagnie van dit regiment zou de brug vanaf de Brabantse zijde bestormen. Maar deze compagnie sprong te vroeg en kwam ver van zijn doel neer.
  Een kleine groep van 16 man onder leiding van Luitenant John Thompson landde door Thompsons alertheid wel vlak bij de brug. Thompson besloot om meteen aan de bestorming te beginnen, omdat het verrassingseffect nog maximaal was. De snelle verovering was een van de best geslaagde acties van de 17e september 1944.
  Voor de rest van de oorlog was de Graafse verkeersbrug van belang voor de logistieke opbouw van het Britse XXXe legerkorps dat van 8 februari tot 5 maart 1945 onder de codenaam ‘Operation Veritable’ vanuit het gebied rond Nijmegen met succes de aanval uitvoerde op het Duitse Rijnland.

• 8. Peel-Raamstelling
  Het defensiekanaal werd in 1939 langs de Peel gegraven als onderdeel van de verdedigingslinie. Er werden kazematten, mijnenvelden en prikkeldraadversperringen aangebracht. 
  De Peel-Raamstelling liep vanaf de Maas bij Grave, langs het riviertje de Raam, tot aan de Belgische grens bij Weert en was 80 km lang. Oorspronkelijk telde deze verdedigingslinie in totaal 331 kazematten, in 3 varianten. De Peel-Raamstelling is ook opgenomen op de Rijksmonumentenlijst. In de Gemeente Grave zijn nog 19 van de oorspronkelijk 26 kazematten aanwezig.
  De reden dat de Peel-Raamstelling nog zo goed zichtbaar is ligt aan het feit dat deze in mei 1940 vrijwel ongeschonden in handen van de Duitsers is gevallen. De Duitsers konden via België om de stelling heen trekken en deze vervolgens eenvoudig via de achterzijde onschadelijk maken.

• 9. Vrijheid valt uit de lucht
  Na vier jaar van relatieve rust werden de dorpen Overasselt en Nederasselt in september 1944 het toneel van de grootste luchtlandingsoperatie aller tijden. Operatie Market Garden was begonnen. Voor Thé, Herman en Jan Tünnissen leek het wel een spannend jongensboek dat in hun eigen achtertuin tot leven kwam.

  Op zondag 17 september 1944 vinden in  Overasselt en Nederasselt een van de grootste luchtlandingsoperaties aller tijden. In de weilanden ten noorden van beide kerkdorpen landde toen het 504de Parachutisten Infanterie Regiment. Het regiment was onderdeel van de 82ste Luchtlandingsdivisie die op die dag tussen Eindhoven en Arnhem naar beneden kwam ten behoeve van Operation Market Garden. Generaal James M. Gavin en zijn mannen hadden als taak de heuvels bij Groesbeek te veroveren en daarbij de bruggen over de Maas, de Waal en het Maas-Waalkanaal veilig te  stellen. In de dagen na 17 september landden er vele Waco-gliders in en om Overasselt en Nederasselt en in de omgeving van Groesbeek, omdat er duizenden manschappen moesten worden voorzien van materieel en goederen. De opmars van de geallieerden is hier in deze omgeving zeker niet zonder slag of stoot voorbij gegaan. Wekenlang bevond dit gebied zich in de frontlinie. Toen eenmaal de Britse tanks van het 30ste Legercorps de Maas over waren en door de straten van Nederasselt en Overasselt reden, wist menigeen dat de bevrijding van Nederland op komst was. Dat voor de mensen boven de rivieren eerst nog een lange Hongerwinter zou volgen, wist toen echter nog niemand.

• 10. Hier bevindt zich op de muur bij de “Maaspoort”, een kunstwerk voorstellende een parachute, die herinnert aan de bevrijding van Grave.
  Inwoners uit Grave, keken naar het schouwspel aan de overzijde van de Maas. Daar landde op 17 september 1944 het 504e regiment van de 82e Airborne divisie. Uit geheel Amerika kwamen jonge mannen, waarvan sommigen nauwelijks volwassen, om ons de vrijheid te brengen. Allemaal Amerikanen, wij zullen hen nooit vergeten. Onderstaand gedicht refereert daaraan.
  “Soldaten sterven op verre stranden, voor vriendschap en vrede bestanden.|
  Voordat deze helden over de stranden gaan, om de weg van het kwaad eeuwig te verslaan.
  Soldaten van alle rangen en standen, strijden tegen wat het kwaad kan verbannen.
  Voor hen is dit niet een simpele zaak, maar zij vechten om al het kwaad te laten gaan.
  Zullen er niet altijd soldaten nodig zijn, mannen en vrouwen die hun leven opofferden voor mij.
  We moeten stilstaan bij alles wat zij voor ons hebben gedaan, om in een veilig land verder te gaan”.

.